22 Ağustos 2011 Pazartesi

KÖK EK ÇALIŞMA KAĞIDI




KÖK VE EKLER






1) İyelik ekleri isimlere eklenerek sahiplik bildirir. Şahıs ekleri ise fiillere eklenerek eylemin








kaçıncı şahıs tarafından yapıldığını bildirir.Buna göre aşağıdaki tabloyu doldurunuz.








sözcük iyelik eki şahıs eki sözcük iyelik eki şahıs eki



yoruldum

aradık





düşüncem

söylesen





fırsatınız

gelmeliyiz





biliyoruz

arabası





hataların

ilgilenin





2)Haber (Bildirme) kipleri zaman anlamı taşır, dilek kipleri ise gereklilik, şart,istek ve emir








anlamı taşırlar.Aşağıda verilen fiilleri belirtilen kip ve kişiye göre çekimleyiniz.








Fiil Kipi
Kişisi
Çekimlenmiş şekli



beklemek şart kipi
2. tekil şahıs
beklesen



iletmek görülen geçmiş z.
3.tekil şahıs





kavra- istek kipi
2.çoğul şahıs





düşün- gereklilik kipi
1.çoğul kişi





yorul- gelecek zaman
1.tekil kişi





iyileş- geniş zaman
3.çoğul kişi















3) Kök: Sözcüğün kendi anlamıyla ilgili en küçük parçasıdır.Aşağıdaki tabloyu doldurunuz.








sözcük Ad(isim)kökü
Fiil(eylem) kökü
Sözcük Ad kökü Fiil kökü

algıladı



gezi



bana



deney



gözüktü



bilgin



salgın



atılmış



sararmış



kucaklaştık













4) Ortak kökü oluşturan kelimeler arasında anlam ilişkisi vardır. Yani sözcüğün hem isim hem de








fiil şekli vardır. Sesteş kökü oluşturan sözcükler arasında hiçbir anlam ilişkisi yoktur. Buna göre








aşağıdaki köklerin çeşitlerini karşılarına yazınız.








Kök türü
Kök türü
Kök türü

sol

sıva

güreş


kuru

düş

at


diz

ekşi

gül


saç

güven

savaş












5) Bir sözcüğe "onun" zamirini getirdiğimizde anlamlı oluyorsa o sözcükteki ek 3.tekil kişi iyelik








ekidir. Anlamlı olmuyorsa ismin -i hali (belirtme hali) ekidir.Bu ek"neyi?ve kimi? Sorusuna cevap verir.








Buna göre aşağıdaki cümlelerde geçen eklerin çeşitlerini altlarına yazınız.








a) Ayşe'nin çayı soğumuş.

b)Bebeği öperek kucağına aldı.















c) Bu çiçeği kim kopardı?

d) Kafası böyle şeylere çalışmaz.















e) Odayı temizlemişsin.

e) Babamın arabası evin önündeydi.















6) Bir sözcüğe hem iyelik eki hem de hal eki gelecekse önce iyelik eki sonra da hal (durum) eki








gelir.Aşağıdaki örneklerin kök ve eklerini ayırarak altlarına çeşitlerini (örnekteki gibi) yazınız.


















kitabını kitap- ı - n - ı

problemlerini





ad k İyelik e. k.h hal e.





yastığında


çantamızdan














kalemini


derdini












































7- Aşapıdaki cümlelerde hal ekleri cümleye hangi anlamı katmıştır, yanlarına yazınız.








* İşi bitirebilmek için sabahlara kadar çalıştık.


( )




* Komşunun tavuğu komşuya kaz görünür.


( )




*Tembellikten ödevlerini bitiremedi. ( )








* Son sınav ocakta yapılacak. ( )


















8) Çekim eklerinin tablosunu doldurunuz.











ÇEKİM EKLERİ















1- İSİM (AD) ÇEKİM EKLERİ



2- FİİL (EYLEM) ÇEKİM EKLERİ



a)



a)



b)



b)



c)



c)



d)








e)








f) eşitlik eki (-ca,-ce, -ça, -çe )


















9) -lar,-ler çoğul eki ile -ları, -leri iyelik 3. şahıs eki birbirine karıştırılmamalıdır. Eğer nesneye








sahip olan varlık çoğul ise o ek iyelik ekidir. Sahip olan varlık tekil ise o ek çoğul ekidir.









örnek: Alpler yeni evleri ne taşındı.








çoğul iyelik






* İşleri yoğun olduğu için beni aramayı unutmuş. * Belediye görevlileri yol yapımında çalışıyor.


















* Yengemler, misafirleri için hazırlık yapıyor. * Öğrenciler ödevlerini bitirdiler.


















10) Birinci sütundaki sözcüklerden ikinci sütundan uygun ekleri kullanarak yeni sözcükler türetin.








kış
gün






uyku
ci






derin
siz






su
lik






yer
ce







lak






göz
lem






yüz







duvar
üm






al
ki
















11) Aşağıdaki fiillere uygun ekler getirerek isimler türetiniz.








kes……………………… konuş…………………………çat………………… ….üz……………………..








boz………………………..vur……………………………biç………………………at……………………..


















12-) Aşağıdaki cümlelerdeki sözcükleri inceleyiniz.(Kök, yapım ekleri ve çekim eklerini göster.)








* Akşamleyin dalgaların sesini dinledik.


*İşsizlere iş bulmak gerekir.


































* Boyacı da seni sordu.


* Yağmurlu havaları severiz.


































* Onun dostça davranışlarını seviyorum.


* Onun söylediklerine inandınız mı?