Basın Dünyasından köşesinde 4 Eylül 2006 günü “Hani bunun şapkası?” başlığıyla yayımlanan yazıda, Türk Dil Kurumunun düzeltme (şapka) işaretini kullanımdan kaldırdığına değinilerek “...Efendim, Türk Dil Kurumu şapkaları kaldırmış… İyi marifet yapmış…” denilmektedir.
Türk Dil Kurumu halk arasında “şapka” olarak anılan “düzeltme işareti”ni hiçbir zaman kaldırmamış ancak kullanımında zamanla bazı değişiklikler yapmıştır.
2005 baskılı Yazım Kılavuzu’nda düzeltme işaretinin şu durumlarda kesinlikle kullanılması gerektiği:
1. Yazılışları bir, anlamları okunuşları farklı olan kelimeleri ayırt etmek için, okunuşları uzun olan ünlülerin üzerine konur: adet (sayı), âdet (gelenek, alışkanlık); hal (pazar yeri), hâl (durum, vaziyet), kar (yağış türü), kâr (kazanç) .
2. Arapça ve Farsçadan dilimize giren birtakım kelimelerde bulunan ince g ve k ünsüzlerinden sonra gelen a ve u ünlülerinin üzerine konur: hikâye, kâr.
3. Nispet i (î)’sini göstermek için kullanılır: askerî, edebî.
Kelimelerin doğru yazımını öğrenmek için http://tdk.org.tr/ adresindeki sayfalarımızda bulunan Yazım Kılavuzu’ndan ücretsiz olarak yararlanabilirsiniz.
Ayrıca, Yazım Kılavuzu sayfasında yer alan Düzeltme İşareti bölümünde, düzeltme (şapka) işaretinin kullanıldığı kelimelerin listesi bulunmaktadır. Burada da görüleceği gibi yazıda değinilen kâr, hâlâ gibi kelimeler mutlaka düzeltme (şapka) işareti ile yazılmalıdır.
Saygılarımla.
Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın
Türk Dil Kurumu Başkanı
tdk.org.tr
